Pracownicy, którzy zostali zwolnieni przez pracodawcę z przyczyn od siebie niezależnych mają prawo do odprawy, zgodnie z obowiązującymi przepisami wprowadzonymi przez Ustawę o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Odprawy takie mogą być wypłacane w ramach procedury zwolnień grupowych, ale i indywidualnych, jeśli zaistnieją odpowiednie okoliczności wskazujące na prawo do odprawy. W jakich sytuacjach i komu przysługuje taka wypłata?
Czym jest odprawa dla pracownika?
Odprawa dla pracownika to dodatkowa kwota pieniężna wypłacana przez pracodawcę na rzecz pracownika, który zostaje zwolniony ze stosunku pracy z przyczyn od siebie niezależnych. Jej wysokość jest wyliczana tak, jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy i może wynosić tyle, co pojedyncze miesięczne wynagrodzenie pracownika lub jego dwu- lub trzykrotność.
Wysokość odprawy jest wyliczana na podstawie stażu pracy w danym zakładzie pracy, a jej przyznanie jest zależne od zaistnienia warunków opisanych Ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z pracownikami z przyczyn niedotyczących pracowników.
Co wpływa na wysokość odprawy dla pracownika?
Kwota, jaką pracownik dostanie w ramach odprawy jest zależna przede wszystkim od stażu pracy w danym zakładzie oraz wysokości wynagrodzenia, które pracownik otrzymywał za wykonywaną pracę przed wypowiedzeniem. Zgodnie z ustawą o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, zwalnianym pracownikom należy się odprawa w wysokości jedno-, dwu- lub trzymiesięcznego wynagrodzenia, zależnie od jego stażu pracy u zwalniającego pracodawcy. Wyliczenie wysokości odprawy odbywa się na zasadach wyliczania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, przy czym wysokość odprawy nie powinna przekroczyć 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Wypłacenie odprawy dla pracownika zwalnianego powinno nastąpić najpóźniej z upływem ostatniego dnia trwania stosunku pracy, zgodnie z obowiązującymi u pracodawcy wewnętrznymi zasadami wypłaty wynagrodzenia. W związku z powyższym, jeśli dojdzie do sytuacji w której pracownik nie otrzyma odprawy w terminie, ma on prawo do żądania odsetek za opóźnienie wypłaty odprawy.
Kto i w jakich sytuacjach może liczyć na odprawę?
Pracownik nabywa prawo do odprawy, jeśli zostanie zwolniony z pracy z przyczyn od siebie niezależnych, a więc np. gdy pracodawca z powodu problemów finansowych decyduje się na redukcję etatów i musi zwolnić pracowników, którzy w żaden sposób nie zawinili, nie zaniedbali swoich obowiązków i w normalnych okolicznościach zachowaliby swoje stanowiska na dłużej. Przy przyznawaniu odpraw brana jest pod uwagę liczba pracowników zatrudnionych w firmie – zastosowanie Ustawy mówiącej o odprawach ma zastosowanie dopiero w zakładach pracy zatrudniających minimum 20 pracowników.
Rozwiązanie stosunku pracy, w ramach którego pracownikowi należy się odprawa następuje na podstawie wypowiedzenia umowy przez pracodawcę lub za porozumieniem stron, przy czym w drugim przypadku musi to nastąpić w dalszym ciągu z winy pracodawcy, który porozumiał się jedynie z pracownikiem co do formy zwolnienia. Pracownik będzie musiał w takiej sytuacji udowodnić, że rozwiązanie umowy za porozumieniem stron zainicjował pracodawca i wina nie leżała w żaden sposób po stronie pracownika.
Liczba etatów w firmie nie ma znaczenia, jeśli w zakładzie pracy dochodzi do zwolnień grupowych. W przeciwnym wypadku odprawę może otrzymać pracownik zwalniany poza procedurą zwolnień grupowych, jeśli w danym zakładzie zatrudnianych jest przynajmniej 20 osób.
Kiedy pracownik nie otrzyma odprawy?
Analizując brzmienie Ustawy mówiącej o zasadach przyznawania odpraw, dość łatwo wywnioskować że odprawa nie będzie należała się przede wszystkim pracownikom zwalniającym się samodzielnie, składającym wypowiedzenie umowy o pracodawcy, nawet jeśli pracodawca zgodzi się na wypowiedzenie za porozumieniem stron. Odprawa nie przysługuje także pracownikom zwalnianym, jeśli przyczyna tego zwolnienia nie leżała po stronie pracodawcy, a wynikała z dopuszczenia się przez pracownika złamania przepisów, naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych itp. W sytuacjach takich następuje najczęściej zwolnienie dyscyplinarne, które automatycznie nie jest kwalifikowane jako dopuszczające otrzymanie odprawy.
Niestety, na odprawę nie mogą liczyć także pracownicy tymczasowi oraz pracownicy zatrudnieni na podstawie umów cywilnoprawnych, dla których Ustawa o zwolnieniach grupowych nie znajduje zastosowania.
W niektórych przypadkach pomóc może tylko dobry prawnik z prawa pracy. Takie usługi oferuje Kancelaria Adwokacja Wojciech Krzysztoporski z Wrocławia.
Adres: Odrzańska 24-29/11, 50-114 Wrocław
Telefon: (+48) 508 095 417
E-mail: kancelaria@krzysztoporski.com
WWW: https://krzysztoporski.com/
