Rozmowy o pieniądzach, mimo rozwijającej się w dość mocnym stopniu świadomości społeczeństwa w tym zakresie, wciąż należą do tematów tabu. Nie chcąc być źle odebranym przez drugą osobę, zazwyczaj staramy się nie poruszać tego tematu w związku. Czy słusznie? W poniższym artykule przyjrzyjmy się kwestii intercyzy oraz temu, jakie daje nam możliwości.
Czym jest intercyza małżeńska?
Zanim wyjaśnimy sobie, czym jest intercyza, musimy być świadomi tego, że wraz z zawarciem związku małżeńskiego ustawowo zaczyna obowiązywać nas wspólnota majątkowa. Oznacza ona, że majątek i dochody nabyte od dnia zawarcia małżeństwa stają się majątkiem wspólnym, do którego prawo mają oboje małżonkowie. Trzeba tu jednak podkreślić, że do wspólnoty majątkowej nie wchodzą dobra i majątek nabyte przed ślubem w drodze dziedziczenia, otrzymanych darowizn czy nagród pieniężnych. Majątek ten wchodzi w skład dóbr osobistych małżonków i nie wymaga podpisywania intercyzy.
Intercyza małżeńska zwana także umową małżeńską jest dokumentem, na podstawie którego najczęściej stwierdzana jest rozdzielność majątkowa. Aby umowa była ważna, wymaga zgody i obecności dwojga małżonków oraz musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Intercyza może być podpisana w dowolnym momencie, zarówno przed, jak i w trakcie trwania związku małżeńskiego. Warto wiedzieć, że intercyza nie działa wstecz. Zaczyna obowiązywać albo od dnia jej podpisania w przypadku już zawartego związku małżeńskiego lub od dnia jego zawarcia, jeżeli podpisywana jest przed ślubem.
Czy intercyza to dobry wybór i kiedy warto ją zawrzeć?
Kluczową kwestią przed podjęciem decyzji o zawarciu intercyzy, jest udzielenie sobie odpowiedzi na pytanie: kiedy warto ją zawrzeć? Czy intercyza to zawsze dobry wybór?
Podpisanie intercyzy otwiera przed małżonkami pewne możliwości, ale wiąże się również z ograniczeniami.
Intercyza oznacza dla obojga małżonków niezależność finansową. Po jej podpisaniu każdy z nich może dowolnie dysponować swoim majątkiem osobistym. Jeżeli małżonkowie podejmą decyzję o rozwodzie, zaoszczędzają sobie czasu, zdrowia i pieniędzy, gdyż nie ma konieczności przeprowadzania sprawy o podział majątku. Mają wówczas prawo do zachowania swojego majątku osobistego.
Intercyzę warto zawrzeć, kiedy nie chcemy, aby nasz małżonek miał prawo do rozporządzania częścią wspólnego majątku. Znajduje to przełożenie w różnych sytuacjach życiowych, np. wtedy kiedy osiągamy znaczne dochody zaliczane do wspólnoty majątkowej, natomiast współmałżonek zaczyna samodzielnie decydować, na co ta część wspólnego majątku ma zostać przeznaczona. Może to rodzić wówczas wiele problemów, jeżeli mamy odmienne zdanie w tym zakresie.
W przypadku kiedy jeden z małżonków lub oboje prowadzą biznes, w szczególności taki, który pociąga za sobą ryzyko długów i problemów finansowych, zawarcie intercyzy zapobiega ingerencji wierzycieli we wspólny majątek, bowiem długi mogą być ściągane tylko z majątku osobistego osoby, której dotyczą. Dotyczy to również wszczęcia egzekucji, która w przypadku podpisanej intercyzy może objąć tylko majątek osobisty osoby zadłużonej.
Warunkiem ochrony majątku drugiego z małżonków jest wcześniejsze poinformowanie kontrahentów o rozdzielności majątkowej. Obecnie fakt ten zgłaszany jest przez osoby prowadzące działalność gospodarczą w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Kiedy intercyza może nie być dobrym wyborem?
Podpisanie intercyzy wiąże się jednak z pewnymi wadami:
- Brak możliwości wspólnego rozliczania podatku PIT.
- Brak możliwości wspólnego wzięcia kredytu – po podpisaniu intercyzy o ustanowieniu rozdzielności majątkowej, bank będzie mógł udzielić kredyt każdemu z małżonków z osobna, co będzie się wiązać z mniejszą zdolnością kredytową i mniej korzystnymi warunkami kredytu.
- Intercyza nie zabezpiecza przed ponoszeniem odpowiedzialności za długi współmałżonka, które zostały poczynione przed podpisaniem intercyzy.
Rodzaje intercyzy
Wbrew obiegowej opinii podpisanie intercyzy nie zawsze musi oznaczać ograniczenie wspólnoty majątkowej. Nie można zatem intercyzy utożsamiać z rozdzielnością majątkową, ponieważ jej podpisanie niekoniecznie musi oznaczać ustanowienie rozdzielności majątkowej. Rozróżniamy kilka rodzajów intercyz, z których każda ma inny cel:
- Intercyza ustanawiająca rozdzielność majątkową – najczęściej spotykana. Polega na tym, iż dochody i nabyte dobra majątkowe małżonków stanowią ich majątek osobisty, którym mogą samodzielnie i dobrowolnie rozporządzać.
- Intercyza ograniczająca wspólnotę majątkową – polega na wyłączeniu pewnych składników majątku ze wspólnoty majątkowej.
- Intercyza rozszerzająca wspólnotę majątkową – polega na ustaleniu majątku osobistego jednego z małżonków jako tego, który wchodzi do wspólnoty majątkowej.
- Intercyza polegająca na ustanowieniu rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków – każdy z małżonków w trakcie trwania małżeństwa posiada majątek osobisty, którym może dysponować, jednak po rozwodzie następuje wyrównanie dorobków.
Nie ma możliwości łączenia zapisów pochodzących z różnych rodzajów intercyz.
Fachowa pomoc prawna oferowana przez doświadczonych adwokatów specjalizujących się w prawie rodzinnym
Najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z pomocy profesjonalistów od prawa rodzinnego w Szczecinie – Kancelarii Adwokackiej Łukasza Węgłowskiego, w celu sporządzenia odpowiedniej umowy intercyzy spełniającej oczekiwania przyszłych lub obecnych małżonków i zabezpieczającej ich interesy.
Jak wygląda kwestia dziedziczenia spadku przy podpisanej intercyzie?
Podpisanie intercyzy w żaden sposób nie wpływa na kwestie dotyczące dziedziczenia majątku po zmarłym współmałżonku. Trzeba podkreślić, iż intercyza nie obowiązuje po śmierci. W tym wypadku obowiązuje, o ile nie został wcześniej sporządzony testament, w którym powołany został spadkobierca lub spadkobiercy, ustawowe prawo dziedziczenia.
