Kolorowe certyfikaty to świadectwa energetyczne wprowadzone decyzją rządu Rzeczypospolitej Polskiej w celu wspierania rozwoju energii odnawialnej, rozumianej jako energia pochodząca z zasobów naturalnych, które są niewyczerpalne i nie powodują zanieczyszczenia środowiska, takich jak wiatr, woda czy też promienie słoneczne.
Odnawialne źródła energii stanowią alternatywę dla paliw kopalnych i przyczyniają się do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Pozwalają także zróżnicować dostawy energii i zmniejszyć zależności od niestabilnych rynków paliw kopalnych. Świadectwa energetyczne są częścią systemu wsparcia dla producentów energii elektrycznej zobowiązanych do zakupu określonego przez ustawę o odnawialnych źródłach energii procentu różnych certyfikatów.
Wprowadzenie kolorowych certyfikatów energetycznych stanowi promocję technologii niskoemisyjnych, stymuluje rozwój OZE i propaguje przedsięwzięcia poprawiające efektywność energetyczną.
Rodzaje kolorowych certyfikatów energetycznych
Świadectwa energetyczne, zwane kolorowymi certyfikatami, zostały podzielone na rodzaje ze względu na źródło pochodzenia energii. Każdemu rodzajowi został przypisany odpowiedni kolor – biały świadectwom efektywności energetycznej, zielony świadectwom pochodzenia energii z odnawialnego źródła, błękitny świadectwom pochodzenia z biogazu rolniczego oraz fioletowy do świadectw pochodzenia z kogeneracji.
Błękitne certyfikaty energetyczne
Błękitne certyfikaty energetyczne, zwane również niebieskimi, dotyczą biogazowni rolniczych. Potwierdzają produkcję energii elektrycznej w tego typu gazowniach. Ich wprowadzeniu przyświeca cel wspierania istniejących biogazowni rolniczych. Wraz z błękitnym certyfikatem dla produkcji energii elektrycznej z biogazu rolniczego do obrotu na Rynku Praw Majątkowych przez Towarową Giełdę Energii wprowadzony został nowy instrument o nazwie PMOZE-BIO.
Białe certyfikaty energetyczne
Białe certyfikaty energetyczne służą potwierdzeniu oszczędności energii w wyniku przedsięwzięć poprawiających efektywność energetyczną. Zwiększenie efektywności w tym zakresie, a więc ograniczenie całkowitego zużycia energii elektrycznej, to wymóg postawiony Polsce przez Unię Europejską. Z białymi certyfikatami energetycznymi związane są takie instrumenty, jak PMEF, PMEF-XXXX oraz PMEF_.
Zielone certyfikaty energetyczne
Zielone certyfikaty energetyczne potwierdzają pochodzenie energii ze źródeł odnawialnych, a więc wody, wiatru, słońca, geotermii i biomasy. W następstwie unijnych rozporządzeń i wynikających z nich wymogów, w Polsce można zaobserwować wzrost udziału instalacji energetycznych zasilanych przez odnawialne źródła. Instrumentami związanymi z zielonymi certyfikatami są PMOZE oraz PMOZE_A.
Fioletowe certyfikaty energetyczne
Fioletowe certyfikaty dotyczą kogeneracji z metanem. Wystawiane są producentom energii w jednostkach kogeneracyjnych opalanych biogazem lub metanem pozyskiwanym w kopalniach.
Do końca 2018 roku obowiązywał również system wsparcia w postaci czerwonych i żółtych certyfikatów będących świadectwami pochodzenia z kogeneracji.
Czerwone certyfikaty energetyczne
Czerwone certyfikaty dotyczyły kogeneracji z ciepłem. Wystawiane były za energię wytworzoną w jednostkach o mocy powyżej 1 MW.
Żółte certyfikaty energetyczne
Żółte certyfikaty dotyczyły kogeneracji gazowej. Wystawiane były za energię wytworzoną w jednostkach o mocy poniżej 1 MW lub w instalacjach opalanych paliwami gazowymi.
Kto powinien uzyskać świadectwo energetyczne?
Stosowne świadectwa energetyczne powinni uzyskać wytwórcy energii oraz przedsiębiorstwa obrotu energią, którzy sprzedają energię odbiorcom końcowym. Właściwe dla prowadzonej działalności certyfikaty muszą zostać przedstawione prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki. Alternatywnie wytwórcy lub przedsiębiorstwa obrotu mogą uiścić opłatę zastępczą, która obliczana jest zgodnie z obowiązującymi przepisami. Wysokość tej opłaty stanowi punkt odniesienia dla kształtowania się ceny rynkowej praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii.
Przyznawanie certyfikatów energetycznych
Certyfikaty energetyczne wydawane są na wniosek wytwórcy energii elektrycznej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Stosowne wnioski należy złożyć za pośrednictwem lokalnego przedsiębiorstwa dystrybucyjnego, na terenie którego zlokalizowane jest źródło energii.
Korzyści wynikające z uzyskania certyfikatów energetycznych
Uzyskanie kolorowego certyfikatu energetycznego wiąże się z prawami majątkowymi, które w następstwie wpisania do Rejestru Świadectw Pochodzenia stają się przedmiotem obrotu na Towarowej Giełdzie Energii i stanowią tym samym dodatkowe źródło przychodu dla podmiotów produkujących energię zaklasyfikowaną jako przyjazna środowisku. Nabywcami tych praw majątkowych są przedsiębiorstwa zajmujące się sprzedażą energii elektrycznej, gazu oraz ciepła odbiorcom końcowym. Wszystkie podmioty, które chcą prowadzić sprzedaż energii i nie chcą uiszczać tak zwanej opłaty zastępczej, są zobowiązane do posiadania odpowiedniej ilości kolorowych certyfikatów.