W wierze katolickiej, nie da się rozwiązać małżeństwa poprzez rozwód. Jest to proces, który polega na unieważnieniu małżeństwa, ze stosownych powodów. W przypadku rozwodu kościelnego, sprawa może wyglądać nieco inaczej, niż podczas rozwodu cywilnego.
Wiele jest powodów, dla których małżeństwo kościelne może zostać unieważnione. Najczęściej, podaje się te sytuacje, które znacznie utrudniają ożycie małżeńskie. Często są to sprawy, które były ukrywane przed ślubem. Niektóre z powodów, dla których można unieważnić małżeństwo o wiele szybciej, to:
- Powody zrywające – jest to młodociany wiek, powinowactwo lub pokrewieństwo, impotencja lub różne wyznania pomiędzy małżonkami.
- Wady występujące w zgodzie małżeńskiej,
- Wadliwość małżeństwa.
Ślub kościelny jest szczególnie ważnym momentem w życiu wielu katolików. W większości przypadków, osoby, które zawierają węzeł małżeński, trwają w wierze. Jednak dziś, do niejednej kurii wciąż przybywa coraz większa ilość wniosków i skarg, które mają rozpocząć proces rozwodowy. Często są to osoby bardzo młode, z krótkim stażem, jednak nie brakuje małżeństw, które chcą się rozwieść po kilkunastu lub kilkudziesięciu latach małżeństwa.
Wielu duchownych wciąż podkreśla, iż nie istnieje taki termin jak ‘rozwód kościelny’. Zamiast tego, stosuje się inne, prawidłowe określenie – unieważnienie małżeństwa kościelnego. W wierze katolickiej, rozerwanie węzła małżeńskiego jest postrzegane jako grzech, biorąc pod uwagę słowa przysięgi małżeńskiej ‘’co Bóg złączył, człowiek niech nie rozdziela’’. Niemniej jednak, z roku na rok coraz więcej małżeństw zostaje unieważnionych w ten sposób. Małżonkowie, wiedząc o takiej możliwości, w skrajnych sytuacjach udają się do kurii lub do adwokata kanonicznego.
W dzisiejszych czasach, przeprowadzenie rozwodu jest o wiele prostsze i trwa krócej. Odkąd głowę Kościoła Katolickiego stanowi papież Franciszek, unieważnienie małżeństwa kościelnego może zostać przeprowadzone w ciągu kilku miesięcy. Przed jego panowaniem, procesy te wręcz rozciągały się na ponad 2 lata.
Obecnie, pierwsza rozprawa sądowa odbywa się już po kilku tygodniach od wniesienia skargi. Całe postępowanie rozwodowe nie trwa długo, jednak należy się na nie odpowiednio przygotować. Warto, by przez cały proces był przy nas obecny adwokat kościelny.
Jak przebiega rozwód kościelny
Pierwszą czynnością, jaką należy przejść, jest złożenie tak zwanej skargi. Aby prawidłowo sporządzić dokument, musimy udać się do adwokata kościelnego lub do kurii. W skardze powinien się zawierać powód, dla którego chcemy unieważnić małżeństwo oraz opis jego przebiegu. Dodatkowo, do dokumentu należy dołączyć akt małżeństwa oraz wyszczególnić trzech świadków, którzy mogą zeznawać na naszą korzyść. Oprócz tego, w skardze trzeba uwzględnić orzeczenie o winie współmałżonka, jeśli nachodzi taka konieczność. W razie, gdy to my otrzymaliśmy skargę, adwokat kościelny pomoże nam na nią stosownie odpowiedzieć.
Adwokat kościelny pomoże nam zebrać materiał dowodowy, zajmie się wszelkimi pismami sądowymi i urzędowymi. Dodatkowo, będzie on odpowiedzialny za przesłuchanie świadków oraz zabranie głosu obrończego w trakcie rozprawy.
Osobą, która jako pierwsza może nam pomóc, jest adwokat kościelny/ kanoniczny. Jest to osoba, która zna prawo kanoniczne i wszystkie zasady i nauki katechizmu.
Samo unieważnienie małżeństwa odbywa się w Sądzie Biskupim. Osoby, które uczestniczą w rozprawie, to duchowni, małżonkowie i adwokaci. Ewentualnie, w razie potrzeby, na rozprawę wzywani są świadkowie. Cały proces rozwodowy odbywa się bez publiczności.